Entelektüel Sermaye Nedir?

Entelektüel sermaye, bir işletmeyi pazarda var eden, o işletmenin rekabet gücünü belirleyen ve değerini yükselten tüm kaynaklara verilen addır. Entelektüel sermaye, bir şirketin kârlılığına katkıda bulunan çalışanların, organizasyon süreçlerinin ve diğer maddi olmayan tüm varlıkların toplamıdır. Entelektüel sermaye, bir şirketin piyasa değerini artırmak, yeni müşteriler kazanmak, yeni ürünler oluşturmak veya iş geliştirmek amacıyla kullanabileceği tüm bilgi kaynaklarının bir araya getirilmesiyle sağlanır.

Entelektüel Sermayenin Unsurları Nelerdir?

Entelektüel sermayenin 3 ana unsuru bulunmaktadır:

1- İnsan Sermayesi

İnsan sermayesi, fikri mülkiyetin bileşenlerinden biridir. İnsan sermayesi;

• Mesleki Yeterlilik
• Eğitim
• Sosyal Yeterlilik
• Çalışan Motivasyonu
• Liderlik Yeteneği
• Teknik Bilgi

kavramlarından oluşmaktadır. İnsan sermayesinde mesleki yeterlilik, bir organizasyonda çalışanların kariyerlerinde edindikleri deneyim ve uzmanlıklarından oluşur. Mesleki yeterliliğe katkıda bulunan faktörler arasında; eğitim, yükseköğretim olanakları, çalışma yoluyla pratik deneyim, kurslar ve seminerler yer almaktadır. Örneğin, sosyal yeterlilik; kişilerarası becerileri, başkalarıyla iyi ilişki kurma yeteneğini ve yapıcı bir şekilde tartışma yeteneğini içerir. İnsan sermayesinde sosyal yetkinlik, çalışanların iş birliği ve öğrenme yeteneğini geliştirir.

Çalışan motivasyonu bir kuruluşun başarısında önemli bir rol oynar. Motive çalışanlar görevleri üstlenmeye daha istekli ve kararlıdırlar. Bu tür bir performans isteği, bir kuruluşta üretkenliğe daha fazla katkı sağlamaktadır. Bu sebeple kuruluşlar; bonuslar, yan haklar, terfi fırsatları ve inisiyatif alma özgürlüğü gibi çeşitli yöntemlerle çalışan motivasyonunu artırmaya yönelik yatırımlar yaparlar. Liderlik yeteneği de entelektüel sermayenin bir bileşenidir. Kuruluşta çalışan iyi bir lider, idari görevlerini sorunsuz bir şekilde yerine getirebilme yetkinliğine sahip olmasının yanı sıra; strateji, vizyon geliştirme ve uygulama yeteneklerine de sahiptir.

İnsan sermayesi, çalışanların; teknik yeterlilikleri, bilgi düzeyleri, problem çözme yetenekleri, liderlik yetenekleri, organizasyon süreçlerindeki işlevleri ve bu işlevlerin niteliklerini belirleyen bir terimdir.

2- İlişkisel Sermaye

İlişkisel sermaye; bir organizasyona katma değer sağlayabilecek tüm ilişkileri kapsar. İlişkisel sermaye;

• Müşteri İlişkileri
• Tedarikçi İlişkileri
• Distribütör İlişkileri
• Kamu İlişkileri
• Yatırımcı İlişkileri

kavramlarından oluşmaktadır. İlişkisel sermayeyi oluşturan tüm bu kurum ve kuruluşlar, işletme ile uyum içinde, aynı vizyon ve hedefe sahip, birbirini tamamlayıcı bir şekilde hareket etmeli, iş birliğini geliştirmeli ve ilişkilerinde açık, şeffaf ve dürüst olmalıdırlar. Müşteri ve dağıtım kanalının memnuniyeti, iş hacminin büyümesi, yeni iş alanlarının bulunması, yatırım gücünün yaratılması, büyüme ve yeni stratejilerin oluşturulması büyük ölçüde ilişkisel sermayeye bağlıdır.

İlişkisel sermayede, kurumsal performansın sürekli artması için, şirketlerin geri bildirim aldığı; müşteriler, tedarikçiler, kamu ve yatırımcılarla iyi ilişkilere sahip olmaları gerekir. Bu nedenle; araştırmacıların ilişkisel sermayeyi örgütsel performansı artıran entelektüel sermayenin bir parçası olarak dâhil etmeleri önemlidir.

3- Yapısal Sermaye

Yapısal sermaye; ürün inovasyonu, kurum kültürü, iç iş birliği ve süreç optimizasyonu kavramlarını kapsar. Ürün inovasyonu, organizasyon için daha parlak bir geleceğin varlığını sağlar. Bunun nedeni, inovasyonun, organizasyonun rekabet gücünü artıran ve hayatta kalmasını sağlayan yeni ürünlerin ortaya çıkarılmasını sağlamasıdır. Kurum kültürü de yapısal sermayenin bir parçasıdır. Kurum kültürü, bilgi aktarımını ve iş etkileşimlerini etkileyen değerler ve normlarla ilgilidir. Başarılı bir kurum kültürü, şirket politikalarına uyum süreçlerini ve iyileştirme alışkanlıklarını belirler. Süreç optimizasyonu, iç prosedürlerin ve süreçlerin sürekli iyileştirilmesi ile alakalıdır. İç iş birliği, örgütteki çalışanların nasıl iş birliği yapabileceklerini ve bilgi alışverişinde bulunabildiklerini ifade eder. Kurum içindeki çalışanlara ait olan insan sermayesinin aksine, yapısal sermaye, kurumun sahip olduğu bilgidir. Çalışanlar kurumdan ayrılsalar bile yapısal bilgi kuruluşta kalır.

İnsan Kaynaklarının Entelektüel Sermaye Açısından Önemi

Bir organizasyonda çalışanların performansları, teknik bilgileri, yeterlilikleri, yaratıcılıkları gibi nitelikler o organizasyonun başarısında önemli bir rol oynar. Bu nitelikler İnsan Sermayesinin unsurlarıdır ve İnsan Sermayesine yatırım yapmak için İnsan Kaynakları Hizmetlerinin doğru çalışanı doğru pozisyona adapte etmesi oldukça önemlidir. İnsan Kaynakları, rekabetçi piyasada rakiplerden bir adım öne çıkabilmek ve sektörde kurumsal varlığını bilinir kılmak adına bağlı olduğu organizasyona katma değer sağlayan, takım çalışmasına yatkın, verimli, çözüm odaklı ve iletişim becerileri güçlü çalışanları seçmek ve onlardan iyi bir ekip oluşturmak zorundadır. Ancak bu şekilde organizasyonların entelektüel sermayesi gelişim gösterecek ve sektörde varlıklarını sürdürebileceklerdir.

Ek bilgiye ihtiyaç duymanız hâlinde lütfen bizimle iletişime geçiniz.