Open menu
26Kasım2018

Döviz Yasağı Kapsamına Giren Sözleşmelerde Damga Vergisi Uygulaması

Türk Lirasına çevirilen döviz sözleşmelerinde damga vergisi

13/9/2018 tarihli Resmî Gazetede yayımlanan 85 sayılı “Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Kararda Değişiklik Yapılmasına Dair Karar” (“Cumhurbaşkanı Kararı”) ile Türkiye’de yerleşik kişilerin kendi aralarında akdettiği birçok sözleşme (menkul ve gayrimenkul alım satım, menkul ve gayrimenkul kiralama, leasing ile iş, hizmet ve eser sözleşmeleri) için döviz üzerinden veya dövize endeksli olarak sözleşme bedeli belirleme yasağı getirilmiştir. Getirilen bu yeni düzenleme çerçevesinde, sözleşme nevi bakımından yasak kapsamına giren ve bedeli dövizle ve/veya dövize endeksli belirlenmiş sözleşmelerdeki sözleşme bedellerinin Türk lirasına çevrilmiş şekilde yenilenmesi gerekmektedir. Bu noktada, tadil yapılan sözleşmeler için ödenecek damga vergisi sorunu ortaya çıkmıştır.

Zira Damga Vergisi Kanunu’nun 14.maddesinde yer alan “belli parayı ihtiva eden mukavelenamelerin değiştirilmesi halinde artan miktar aynı nispette vergiye tabidir” hükmü uyarınca yapılacak Türk lirası cinsinden yeni sözleşmeler ve zeyilnamelerin tamamı %9,48 oranında damga vergisine tabidir. Söz konusu damga vergisi ödenmediği takdirde ise yapılan bu yeni sözleşmeler Damga Vergisi Kanunu’na aykırı olduğundan bahisle cezai yaptırımlara konu olacaklardır.

85 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı’nın Damga Vergisi Kanunu ile birlikte uygulanması neticesinde uygulamada ortaya çıkan sorunlara ilişkin olarak Gelir İdaresi Başkanlığı 22.11.2018 tarihinde sirküler yayınlanmıştır. İlgili sirkülere linkten ulaşabilirsiniz.

Sirkülere göre Cumhurbaşkanı Kararı kapsamında döviz cinsinden belirlenmiş sözleşme bedellerinin, Türk lirası cinsinden yeniden belirlenmesine ilişkin düzenlenen sözleşme veya zeyilnamelerin belirli şartları birlikte taşıması halinde ayrıca damga vergisi aranılmayacaktır. Sirkülerde bu şartlar şu şekilde sayılmıştır:

  • Sözleşmelerin diğer maddelerinde (taraf, süre uzatımı, yeni iş ilavesi vb.) bir değişiklik yapılmaksızın münhasıran bedele ilişkin düzenleme yapılması,
  • Yapılacak değişiklik sonrası Türk Lirası cinsinden belirlenecek toplam bedelin, ilk sözleşmede yer alan döviz cinsinden bedel ile değişikliğe ilişkin kâğıdın düzenlendiği tarihteki Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasınca ilan edilen cari döviz satış kurunun çarpımı suretiyle bulunacak tutarı geçmemesi,
  • İlk sözleşmeye atıf yapılmış olması. İmzalanan ek sözleşmede, ilk sözleşmeyi belirten herhangi bir ifadeye yer verilmezse, damga vergisi hesaplanmaması durumu ortadan kalkacak ve ek sözleşme toplam tutar üzerinden damga vergisine tabi olacaktır.

Yine, yabancı para cinsinden düzenlenen sözleşmelerde damga vergisi azami tutar üzerinden ödenmişse ve yukarıda sayılan şartlar mevcutsa, artan bedel nedeniyle değişikliğe ilişkin kâğıttan damga vergisi alınmayacaktır.

Bununla birlikte, düzenlenen yeni sözleşmenin/tadil metninin, yabancı para ile düzenlenen sözleşmenin diğer maddelerinde bir değişiklik yapılmaksızın, düzenlendiği tarihteki Merkez Bankası döviz satış kurlarına göre hesaplanacak tutardan daha yüksek bir bedel içermesi halinde, ilk sözleşmedeki damga vergisinin azami tutardan ödenmemiş olması şartıyla, artan tutar üzerinden damga vergisi ödenecektir.

Kaynak: http://www.gib.gov.tr/node/132647

Yazar CottGroup Hukuk ve Mevzuat Ekibi, Kategori Vergi Hukuku Mevzuatı, Kambiyo Mevzuatı, Türk Parası Kıymetini Koruma Mevzuatı

  • Bilgilendirme Metni!

    Bu makalede yer alan içerikler yalnızca bilgilendirme amaçlı olup CottGroup® firmalarına ait bir hizmettir. Kaynak gösterilmeden iktibas edilemez. Makalenin hazırlanmasında gerekli özen ve dikkat gösterilmiş olmakla birlikte; CottGroup® ve üye şirketleri, işbu genel çerçevede bilgi veren ve yorum içerebilen makaledeki bilgilerin yanlışlık veya eksikliklerinden kaynaklanabilecek hiçbir sorumluluğu kabul etmemekte olup bu bilgilerin güvenilirliği nedeniyle oluşabilecek herhangi bir zarardan sorumlu tutulamaz.

    Her bir somut olaya ilişkin olarak, her koşulda özel olarak profesyonel bir danışmana başvurmanız tavsiye edilir. Lütfen duyuru ile ilgili işlem yapmadan önce müşterimizseniz müşteri temsilcinizden, değilseniz bir uzmandan görüş alınız.

About The Author

/en/legislation/item/stamp-tax-duty-for-the-contracts-impacted-by-currency-protection-law

Diğer Mevzuatlar

Bu web sitesi çerez kullanıyor.

Bu internet sitesinde, kullanıcı deneyimini geliştirmek, verimli çalışmasını sağlamak ve istatistiki verileri takip etmek için çerezler kullanılmaktadır. Sitemizi kullanarak çerezleri kabul etmiş olursunuz. Çerezleri nasıl kullandığımız ile ilgili detaylı bilgi için lütfen Çerezler (Cookies) sayfasını okuyunuz. Bu seçim 30 gün süreyle ya da tarayıcınızdaki çerezleri siz silene kadar geçerlidir.

Çerez Tercihleri Cookie Preferences

Çerezleri Ayarla

Çerezler, web sitelerinin kullanıcı deneyimini daha verimli hale getirmek için kullanabileceği küçük metinlerdir. Kanun, bu sitenin işleyişi için kesinlikle gerekli olan çerezlerin cihazınıza saklanabileceğini belirtir. Diğer tüm çerez türleri için izninize ihtiyacımız var. Bu site, çeşitli türde çerezler kullanmaktadır. Bazı çerezler, sayfalarımızda görünen üçüncü taraf hizmetler tarafından yerleştirilir.

Verdiğiniz izinler aşağıda yer alan web siteleri için geçerlidir:

  • www.cottgroup.com